باید از آمادگی روحی و فیزیکی خود اطمینان حاصل کنید. برای راهنمایی‌های لازم درباره‌ی زمان مناسب برای حاملگی بعد از سقط جنین با پزشک خود مشورت کنید. توجه داشته باشید که سقط جنین معمولاً فقط یک‌بار رخ می‌دهد. بیشتر زنانی که سقط جنین داشته‌اند، بارداری سالمی را بعد از سقط جنین پشت سر گذاشته‌اند.
علل سقط جنین
اگرچه، این موضوع در بین زنان رایج است که از خود بپرسند آیا کاری که کرده‌اند یا نکرده‌اند باعث سقط جنینشان شده است یا نه و نباید خود را سرزنش کنند. سقط جنین به خاطر تمرین و وزرش متعادل، نزدیکی، یا نوشیدن یک فنجان قهوه رخ نمی‌دهد. مهم‌ترین علت آن، احتمال وجود عوامل کروموزومی یا ژنتیکی غیر نرمال در جنین است.
عوامل خطر دیگر عبارت‌اند از:
• سیگار کشیدن
• لیستریا، نوعی باکتری است که در گوشت‌های خوب پخته‌نشده، تخم‌مرغ خام و محصولات لبنی پاستوریزه نشده ممکن است وجود داشته باشد.
• آسیب و ضربه در دوران بارداری، مثل تصادفات رانندگی
• عدم تعادل و اختلالات هورمونی و ساختاری در مادر از جمله سطح پروژسترون پایین یا وجود فیبروم رحمی
• بالا بودن سن مادر (بالای ۳۵ سال)
• عفونت‌هایی مثل بیماری لایم یا بیماری پنجم
• بیماری‌های مزمنی مثل دیابت کنترل نشده، لوپوس یا بیماری تیروئید
علائم سقط جنین
لکه بینی در اوایل بارداری امری شایع است، اما نباید آن را طبیعی قلمداد کرد و همیشه باید به پزشک خود اطلاع دهید. اگرچه وجود لکه بینی همیشه دلیل بر وقوع سقط جنین نیست، بلکه این نشان می‌دهد که ممکن است چیزی غیرعادی در حین بارداری وجود داشته باشد. حتی اگر همه‌چیز عادی به نظر بیاید، این واقعیت که بیمار لکه بینی داشته است این ترس در ناخودآگاه فرد در طول بارداری باقی خواهد ماند.
بنابراین زنان هیچ علائمی که دقیقا نشان‌دهنده‌ی سقط جنین باشد را تجربه نخواهند کرد؛ اگرچه یک سری نشانه‌های احتمالی، علاوه بر خونریزی وجود خواهد داشت که عبارت‌اند از:
• گرفتگی‌های متوسط تا شدید در شکم
• کمردرد
• از بین رفتن علائم بارداری مثل تهوع و استفراغ
• ترشح صورتی مایل به سفید
• بیرون زدن و ترشح ماده‌ای توده‌ای یا لخته‌ای
انواع سقط جنین
چند نوع سقط‌جنین وجود دارد ازجمله:
تهدید به سقط
وقتی بدن نشانه‌هایی از خود نشان می‌دهد که بیمار ممکن است سقط جنین داشته باشد، به این حالت تهدید به سقط می‌گویند. مادر ممکن است کمی خونریزی واژینال یا درد زیر شکم داشته باشد. این مشکلات شاید چند روز یا چند هفته ادامه پیدا کند ولی دهانه رحم هنوز بسته باشد. درد و خونریزی ممکن است برطرف شود و مادر می‌تواند بارداری بی‌خطری داشته باشد و کودک سالمی را به دنیا بیاورد. ممکن است شرایط بدتر شود تا جایی که سقط جنین اتفاق بیافتد.
پزشک و بیمار نمی‌توانند کار زیادی برای محافظت در برابر سقط جنین انجام دهند. در گذشته، پزشکان استراحت مطلق را توصیه می‌کردند، اما دلیل علمی برای اثبات اینکه این کار در این شرایط کمک کننده است، وجود ندارد.
سقط غیرقابل اجتناب
سقط غیرقابل اجتناب می‌تواند بعد از یک سقط تهدید شده و یا بدون علائم هشداردهنده رخ دهد. معمولاً خونریزی شدید و گرفتگی و درد شدید در زیر شکم وجود خواهد داشت. در هنگام سقط جنین، دهانه رحم باز می‌شود و جنینی که هنوز در حال رشد بود، از راه خونریزی بیرون می‌آید.
سقط کامل
یک سقط کامل وقتی رخ می‌دهد که همه بافت‌های بارداری از رحم بیمار خارج شوند. خونریزی واژینال ممکن است برای چند روز ادامه یابد. گرفتگی و درد بیشتر شبیه به زایمان یا درد شدید دوران قاعدگی شایع است، این انقباضات رحم برای تخلیه می‌باشد.
اگر بیمار در خانه یا جای دیگری دچار سقط جنین شود که هیچ کمک پزشکی وجود نداشته باشد، باید به یک متخصص یا ماما مراجعه کند تا معاینات لازم برای اطمینان از اینکه که سقط جنین کامل صورت گرفته است، انجام بگیرد.
سقط ناقص
گاهی اوقات بعضی از بافت‌های حاملگی در رحم باقی می‌ماند؛ و به خاطر اینکه رحم در حال تلاش برای تخلیه شدن می‌باشد، خونریزی واژینال و درد و گرفتگی زیر شکم ممکن است ادامه داشته باشد. این وضعیت را سقط ناقص می‌نامند.
پزشک متخصص یا ماما باید بررسی کند که آیا برای برداشتن بافت بارداری باقی‌مانده به یک جراحی کوتاه بنام انبساط دهانه رحم و کورتاژ رحم که اغلب به نام D&C شناخته می‌شود نیاز است یا نه.
سقط فراموش شده
گاهی اوقات، کودک مرده است ولی در رحم باقی‌مانده است. این وضعیت را سقط فراموش شده می‌نامند.
اگر بیمار یک سقط فراموش شده داشته باشد، ممکن است یک ترشح قهوه‌ای رنگ ببیند. برخی از علائم بارداری، مثل حالت تهوع و خستگی شاید از بین بروند. مادر ممکن است متوجه چیز غیرعادی نشود. و شاید هنگامی‌که در طول اسکن کوک خود را مرده ببیند شوکه شود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد باید با پزشک خود درباره درمان و روش‌های حمایتی صحبت کند.
سقط مکرر
تعداد کمی از زنان سقط جنین مکرر دارند. اگر این سقط جنین برای بار سوم یا بیشتر باشد، بهترین کار این است که با پزشک متخصصی صحبت کنید که قادر به بررسی علل آن باشد.
تشخیص سقط جنین
پزشک متخصص ممکن است معاینات و آزمایش‌های مختلفی را انجام دهد از جمله:
• معاینه‌ی لگن: پزشک ممکن است لگن بیمار را معاینه کند که ببیند آیا دهانه رحم او در شروع به باز شدن کرده است یا نه.
• سونوگرافی: در طی سونوگرافی پزشک ضربان قلب جنین و رشد طبیعی او را چک می‌کند. اگر خطری وجود نداشته باشد، ممکن است نیاز باشد که بیمار حدوداً یک هفته دیگر برای انجام سونوگرافی مراجعه کند.
• آزمایش خون: پزشک ممکن است سطح هورمون حاملگی، گونادوتروپین كوریونیك انسانی یا هورمون اچ سی جی HCG موجود در خون بیمار را بررسی و آن را با آزمایش‌های قبلی مقایسه کند. اگر الگوی تغییرات در HCG غیرطبیعی باشد می‌تواند نشانه‌ی وجود یک مشکل باشد. پزشک ممکن است چک کند که آیا بیمار کم‌خون است یا نه که اگر بیمار خونریزی شدیدی داشته باشد، کم‌خونی می‌تواند رخ دهد- و ممکن است نوع گروه خونی او را نیز بررسی کند.
• آزمایش بافت‌ها: اگر از بیمار بافت‌ها و توده‌هایی خارج شده است، می‌توان آن را به آزمایشگاه فرستاد تا تائید شود که یک سقط جنین رخ‌داده است و علائمی که بیمار دارد علت دیگری ندارند.
• آزمایش‌های کروموزومی: اگر بیمار دو یا چند سقط جنین از قبل داشته است، پزشک ممکن است آزمایش خون و کروموزومی را برای مادر و پدر توصیه کند تا معلوم شود که آیا کروموزوم‌های آن‌ها عامل سقط جنین هستند یا نه.
درمان سقط جنین
با وجود تکنولوژی سونوگرافی، اکنون تعیین مرده بودن یا تشکیل نشده جنین خیلی آسان‌تر شده است؛ هرکدام از این مشکلات یافت شود به این معناست که سقط جنین قطعاً رخ خواهد داد. در این موقعیت، بیمار می‌تواند چند گزینه برای انتخاب داشته باشد: از جمله مدیریت بارداری. اگر بیمار علائمی از عفونت نداشته باشد می‌تواند این گزینه را انتخاب کند که اجازه دهد روند سقط جنین به‌طور طبیعی پیش برود. این روند معمولاً در طی دو هفته بعد از تشخیص جنین مرده رخ می‌دهد. متأسفانه این روند سه تا چهار هفته ممکن است به طول بیانجامد. از لحاظ احساسی این شرایط بسیار سخت خواهد بود. اگر تخلیه و خارج شدن جنین به‌خودی‌خود صورت نگرفت، بیمار به درمان‌های دارویی یا جراحی نیاز پیدا خواهد کرد.
درمان دارویی
اگر پس از تشخیص پایان یافتن بارداری، بیمار ترجیح دهد که روند سقط جنین سریع‌تر باشد، درمان دارویی می‌تواند باعث شود تا بدن او بافت‌های بارداری و جفت جنین را سریع‌تر خارج کند. این داروها می‌توانند خوراکی یا واژینال باشند. پزشک ممکن است برای افزایش تأثیر داروها و عوارض جانبی آن‌ها از جمله حالت تهوع و اسهال، مصرف داروها را از راه واژن به بیمار توصیه کند. تقریباً برای اکثر زنان، این درمان در طی ۲۴ ساعت عمل می‌کند.
درمان جراحی
گزینه‌ی دیگر استفاده از جراحی کوتاه و خفیف به نام کورتاژ (انبساط دهانه و کورتاژ رحم) است. در طی این عمل، پزشک جراح دهانه رحم بیمار را باز می‌کند و بافت‌ها را از داخل رحم او بیرون می‌کشد. موارد کمی از عوارض و ناراحتی‌های بعد از آن وجود دارد، اما ممکن است شامل آسیب به بافت‌های متصله‌ی گردنه و دهانه یا دیواره‌ی رحم بیمار شود. درمان جراحی در صورتی مورد نیاز است که بیمار سقط جنینی همراه با خونریزی بسیار شدید یا علائمی از عفونت داشته باشد.
پیشگیری
از آنجایی‌که اکثر موارد سقط جنین به خاطر اختلالات کروموزومی هستند، برای پیشگیری از وقوع آن نمی‌توان کار زیادی انجام داد. یک اقدام حیاتی این است که بیمار را همانند قبل از متوجه شدن سقط جنین، سالم نگه‌داریم تا جوی سالم را برای وقوع آن فراهم سازیم.
چند نکته شاید برای پیشگیری از سقط جنین یاری کننده باشد از جمله:
• تمرینات ورزشی منظم
• خوردن غذاهای سالم
• کنترل استرس
• وزن گیری مناسب با رژیم‌های سالم
• مصرف روزانه فولیک اسید
• سیگار نکشیدن
منبع: سایت دکتر سولماز محمدی، متخصص زنان، زایمان و نازایی