عفونت میشود.
قارچ ناخن، که به آن کچلی ناخن نیز گفته میشود، یک عفوت قارچی است که ناخنهای دست یا ناخنها پا را درگیر میکند. عفونتهای قارچی، عموماً در طول زمان ایجاد میشوند، بنابراین، در ابتدا تغییراتی که به دلیل این عارضه در ناخنها و انگشتان رخ میدهد خیلی جزئیتر از آن است که قابل تشخیص باشد. در ادامه به موضوع تقویت ناخنهای شکننده و تقویت کچلی ناخن می پردازیم.
ناخنهای نرم حاکی از این است که رطوبت زیادی وجود دارد یا ناخنها توسط مایعات تمیزکننده، مواد پاککننده، لاک پاککنها و دیگر مواد شیمیایی آسیب دیدهاند. استفاده از مقدمات پاک کردن ناخن یا بردن رنگ ناخن با الیاف نایلون (شناخته شده با نام سختکنندههای الیافی ناخن) ممکن است به تقویت ناخن های شکننده کمک کند. باید از استفاده سختکنندههای ناخن که حاوی سوفانامید تولوئن یا فرمالدئید هستند اجتناب شود، زیرا این مواد میتواند باعث تحریک و سوزش پوست شود.
علت ایجاد قارچ ناخن
قارچ ناخن دست و پا ناخن ناشی از رشد بیش از اندازه قارچها در، زیر یا روی ناخن است. قارچها در محیطهای گرم و مرطوب رشد میکنند، بنابراین محیطهایی با این شرایط باعث میشود که آنها به طور طبیعی به تعداد زیاد تکثیر شوند. همان قارچیهایی که باعث عارضههای جاک ایچ (کچلی کشاله ران)، پای ورزشکاران و کرم حلقوی میشوند میتواند باعث عفونتهای ناخن نیز بشوند.
قارچهایی که از قبل در درون یا روی بدن وجود دارند باعث عفونتهای ناخن میشوند. اگر با کسی که دچار عفونت قارچی شده تماس پیدا کنید، ممکن است شما هم به این مشکل دچار شوید. عفونتهای قارچی بیشتر انگشتان پاها را درگیر میکنند تا انگشتان دستان را، چون پاها معمولاً در محیط گرم و مرطوب کفش محبوس هستند.
اگر در یک سالن زیبایی ناخن، خدمات مانیکور یا پدیکور دریافت کنید، حتماً بپرسید که کارکنان آنجا چگونه و هر چند وقت یک بار وسایل کارشان را ضدعفونی میکنند. وسایلی مثل، سمباده ناخن و ناخنگیرها، در صورت ضدعفونی نشدن میتوانند عامل سرایت عفونتهایی قارچی از شخصی به شخص دیگر باشند.
چه کسانی در معرض خطر قارچهای عفونی قرار دارند؟
دلایل متفاوت بسیاری برای بروز عفونتهای قارچی ناخن وجود دارد، که هر کدام روش درمان قارچ ناخن خاص خود را دارند. اگرچه بسیاری از دلایل بروز این عفونتها قابل پیشگیری هستند، اما برخی عوامل خطرزا وجود دارند که احتمال بروز آنها را افزایش میدهند. خطر ابتلا به عفونتهای قارچی ناخن در شرایط زیر بیشتر است:
• ابتلا به دیابت
• ابتلا به بیماریهایی که باعث مشکلات گردش خون میشوند.
• داشتن سن بالای ۶۵ سال
• استفاده از ناخنهای مصنوعی
• شنا کردن در استخرهای عمومی
• آسیبدیدگی ناخن
• آسیبدیدگی پوست اطراف ناخن
• مرطوب ماندن ناخن دست یا پا به مدت طولانی
• ضعف سیستم ایمنی بدن
• پوشیدن کفشهایی که پنجههای تنگی دارند، مثل کفشهای تنیس و چکمهها
عفونتهای ناخن در مردان بیش از زنان و در بزرگسالان بیشتر از کودکان رخ میدهند. اگر در خانوادهتان کسانی هستند که اغلب دچار این نوع فونتهای قارچی میشوند، در این صورت شما بیش از سایرین در معرض ابتلا به این عفونتها قرار دارید. افراد مسن بیشتر از سایرین در معرض خطر عفونتهای قارچی ناخن هستند زیرا ایشان گردش خون ضعیفی داشته و ناخنهایشان با بالا رفتن سن ضخیمتر شده و کندتر رشد میکنند.
ظاهر این عارضه چگونه است؟
عفونت قارچی ناخن، ممکن است بخشی از ناخن، کل ناخن یا چند ناخن را درگیر کند.
علائم اولیه ابتلا به قارچ ناخن
علائم قابل رؤیت عفونت قارچی ناخن عبارتند از:
• پوسته پوسته شدن زیر ناخن، که به آن هایپرکراتوز زیر ناخن گفته میشود.
• به وجود آمدن رگههای سفید یا زرد روی ناخنها، که به آن قارچ ناخن پا لترال گفته میشود.
• خرد شدن گوشه یا نوک ناخن، که به آن قارچ ناخن دیستال گفته میشود.
• به وجود آمدن قسمتهای سفید لایه لایه روی سطح ناخن، که گاهی اوقات با شکافهایی در ناخن همراه هستند.
• ظاهر شدن نقطههای زرد در ته ناخن، که به آنها قارچ ناخن پروکسیمال گفته میشود.
• از دست رفتن ناخن
علائم حاد ابتلا به قارچ ناخن
شایعترین نعلائم عفونت قارچی ناخن عبارتند از:
• ناخن کج شده و میپیچد، که گاهی باعث کنده شدن آن از جایش میشود.
• از ناخن عفونی بوی نامساعدی به مشام میرسد.
• ناخن ضخیم میشود.
• شکنندگی ناخن
راه تشخیص ابتلا به قارچ ناخن
از آنجا که عفونتهای دیگری نیز وجود دارد که علائمشان مشابه علائم عفونت قارچی ناخن است، تنها راه برای اطمینان از تشخیص این عارضه مراجعه به یک پزشک است. پزشک تکهای از ناخن را جدا کرده و با مشاهده آن زیر میکروسکوپ به دنبال نشانههای وجود قارچ میگردد. گاهی اوقات، نمونه برای آنالیز و شناسایی به آزمایشگاه فرستاده میشود.
راه درمان قارچ ناخن
معمولاً برای درمان قارچ ناخن پا استفاده از داروهای بدون نسخه توصیه نمیشود. در عوض، پزشک داروهای خوراکی ضدقارچ تجویز میکند، مثل:
• تربینافین (لامیسیل)
• ایتراکونازول (اسپورانوکس)
• فلوکونازول (دیفلوکان)
• گریسوفولوین (گریس-پگ)
همچنین، میتوان از سایر درمانهای ضد قارچ ناخن پا مثل لاک ناخن ضدقارچ یا محلولهای موضعی هم استفاده کرد. این مواد نیز درست مثل لاک ناخنهای معمولی روی ناخن مالیده میشوند. گاهی اوقات بیمار مجبور میشود تا چند ماه از این داروها استفاده کند، که البته طول مدت استفاده از آنها به نوع قارچ، عامل عفونت، و همچنین دامنه عفونت بستگی دارد. عموماً محلولهای موضعی نمیتوانند عفونتهای قارچی ناخن پا را به طور مؤثری درمان کنند.
تضمینی وجود ندارد که این درمانها بتوانند بدن را به طور کامل از عفونت قارچی پاک کنند. تقریباً، در نیمی از موارد، عفونت قارچی ناخن عود میکند. همچنین ممکن است عفونت قارچی عوارضی نیز به همراه داشته باشد.
نکاتی برای پیشگیری از عفونت قارچی ناخن
ایجاد چند تغییر ساده در سبک زندگی به پیشگیری از عفونتهای قارچی کمک میکند. کوتاه و تمیز نگهداشتن ناخنها راه خوبی برای پیشگیری از عفونت است. همچنین باید از آسیبدیدگی پوست اطراف ناخنها جلوگیری شود. اگر قرار است برای مدت زیادی دست مرطوب یا خیس بماند بهتر است از دستکش لاستیکی استفاده شود.
راههای دیگری برای جلوگیری از عفونتهای قارچی ناخنها:
• استفاده مرتب از پودرها یا اسپریهای ضدقارچ
• شستن دستها بعد از دست زدن به ناخنهای عفونی
• خشک کردن کامل پاها بعد از حمام، خصوصاً بین انگشتان پا
• دریافت خدمات مانیکور و پدیکور از سالنهای قابل اطمینان
• استفاده از وسایل شخصی برای مانیکور و پدیکور
• پوشیدن جورابهایی که رطوبت پا را به حداقل میرسانند
• اجتناب از پابرهنه بودن در مکانهای عمومی
• استفاده کمتر از ناخنهای مصنوعی و لاک ناخن
درمان بلند مدت برای ابتلای حاد به قارچ ناخن
برای برخی از افراد، عفونت قارچی به سادگی درمان نمیشود، طوری که ممکن است دوره اول مصرف دارو برای آنها جواب ندهد. تا زمانی که یک ناخن جدید عاری از عفونت رشد نکند، نمیتوان گفت که عفونت ناخن درمان شده است، و البته هرچند که این وضعیت نشان دهنده عاری بودن ناخن از عفونت است، با این حال امکان بازگشت عفونت همچنان وجود دارد. در موارد شدید، ناخن دچار آسیب دائمی میشود، طوری که پزشک مجبور میشود آن را از انگشت جدا کند.
مهمترین عوارض عفونت قارچی ناخن عبارتند از:
• عود کردن عفونت
• از دست رفتن دائمی ناخن درگیر
• تغییر رنگ ناخن عفونی
• سرایت عفونت به سایر بخشهای بدن و حتی جریان خون
• ایجاد یک عفونت پوستی باکتریایی به نام سلولیت
همچنین بسیار مهم است که آن دسته از مبتلایان به دیابت که به عفونت قارچی ناخن هم دچار میشوند به پزشک مراجعه کنند. مبتلایان به دیابت در معرض خطری بالاتری برای دچار شدن به عوارض جدی احتمالی ناشی از این نوع عفونتها قرار دارند. برای همین، در صورتی که مبتلایان به دیابت احتمال میدهند که به عفونت قارچی ناخن دچار شدهاند میبایست با یک پزشک مشورت کنند.
منبع: سایت دکتر ابوالفتح محرابیان، متخصص پوست، مو و زیبایی