قلب یک عضو شگفت انگیز است که اکسیژن و خون غنی از مواد مغذی را در سراسر بدن پمپ می کند تا زندگی را حفظ کند. این نیروگاه با اندازه مشت 100000 بار در روز می زند (منبسط می شود و منقبض می شود) و در هر دقیقه پنج یا شش چهارم خون یا حدود 2000 گالن در روز پمپاژ می کند.
قلب شما بخش مهمی از سیستم قلبی عروقی شما است که شامل تمام رگ های خونی می شود که خون را از قلب به بدن و سپس به قلب بر می گردانند. در ادامه با ما باشید تا اطلاعات مختصر اما بسیار مفیدی را در ارتباط با قلب به دست آورید.

آناتومی قلب

قلب هر انسان اندازه و حجمی معادل با دست مشت کرده او دارد. قلب دارای چهار حفره می باشد که عبارتند از:

• دهلیز ها: دو حفره فوقانی بوده که دریافت خون برعهده ی آن ها است.
• بطن ها: دو حفره پایینی بوده که به تخلیه خون می پردازند.

یک دیواره بافتی که سپتوم نامیده می شود، موجب جدا شدن دهلیز ها و بطن های چپ و راست از هم می گردد. دریچه ها سبب جدا شدن دهلیزها از بطن ها می شوند. به طور کلی دیواره قبل 4 لایه دارد:

1. میوکارد

   بافت عضلانی قلب می باشد.

2. آندوکاردیوم

   درون قلب بوده و وظیفه محافظت از دریچه ها و محفظه ها را دارد.

3. پریکاردیوم

   لایه ی نازکی است که سایر قسمت های قلب را پوشش می دهد.

4. اپی کاردیوم

   داخلی ترین لایه پریکارد بوده که بیشتر شامل بافت پیوندی می باشد.

عملکرد قلب

قلب با داشتن دو سیستم پمپاژ جداگانه در سمت راست و چپ کار می کند. سمت راست خونی که اکسیژن کمی دارد را دریافت کرده و آن را به ریه ها ارسال می کند تا اکسیژن جذب و دی اکسید کربن دفع شود.

• دریافت از طریق دهلیز راست با کمک ورید فوقانی و تحتانی
• انقباض دهلیز راست و انتقال خون به بطن راست
• انقباض بطن راست بعد از پر شدن و انتقال خون به وسیله شریان ریوی به ریه ها

سمت چپ قلب خونی که از اکسیژن غنی است را گرفته و با استفاده از رگ ها به سایر نقاط بدن می فرستد.

• بازگشت خون تازه دارای اکسیژن به وسیله ورید ریوی به دهلیز چپ
• انقباض دهلیز چپ و انتقال خون با فشار به بطن چپ
• انقباض بطن چپ بعد از پر شدن

خون چگونه در قلب حرکت می کند؟

با تپش قلب، خون را از طریق سیستم عروق خونی که سیستم گردش خون نامیده می شود، پمپ می کند. عروق، لوله هایی عضلانی و کشسان هستند که خون را به هر قسمت از بدن منتقل می کنند.
خون علاوه بر انتقال اکسیژن تازه از ریه ها و مواد مغذی به بافت های بدن، مواد زائد بدن از جمله دی اکسید کربن را نیز از بافت ها دور می کند. این امر برای تداوم زندگی و ارتقاء سلامت تمام قسمت های بدن ضروری است.
سه نوع اصلی رگ خونی وجود دارد:

1. شریان ها

   شریان ها خونی که دارای اکسیظزم فراوان است را به تمامی بافت های بدن می فرستند. آنها چندین بار منشعب شده و با انتقال خون از قلب و اندام ها کوچکتر و کوچکتر می شوند.

2. ورید ها

   وریدها رگ های خونی هستند که خون را به قلب باز می گردانند. این خون دارای اکسیژن کمتری است و غنی از مواد زائد است که باید دفع یا از بدن خارج شوند. رگها با نزدیک شدن به قلب بزرگتر و بزرگتر می شوند.

3. مویرگ ها

   عروق خونی کوچک و نازکی هستند که شریان های کوچک را به ورید های کوچک متصل می کنند. دیواره های نازک آنها به اکسیژن، مواد مغذی، دی اکسید کربن و سایر مواد زائد اجازه می دهد تا به سلول های اندام ما بروند و از آن خارج شوند.

قلب شما کجاست و چه شکلی است؟

قلب در زیر قفسه سینه، کمی در سمت چپ استخوان سینه (جناغ) و بین ریه ها قرار دارد.
با نگاه به بیرون قلب، می بینید که قلب از ماهیچه ساخته شده است. دیواره های قوی عضلانی منقبض می شوند (فشار می دهند) و خون را به بقیه بدن پمپ می کنند. در سطح قلب، عروق کرونر وجود دارند که خون غنی از اکسیژن را به خود ماهیچه قلب می رسانند.
در داخل، قلب یک اندام توخالی چهار حفره ای است. این قسمت توسط یک دیواره عضلانی به نام سپتوم به دو طرف چپ و راست تقسیم می شود. دو طرف راست و چپ قلب به دو حفره فوقانی به نام دهلیز تقسیم می شود که خون را از وریدها دریافت می کند و دو حفره زیرین به نام بطن ها که خون را به رگ ها پمپ می کند.
دهلیزها و بطن ها با هم کار می کنند، منقبض و آرام می شوند تا خون را از قلب پمپ کنند. با خروج خون از هر محفظه قلب، از دریچه عبور می کند. دریچه های قلب عبارتند از:

1. دریچه میترال : بین دهلیز چپ و بطن چپ
2. دریچه آئورت: بین بطن چپ و آئورت
3. دریچه ریوی: بین بطن راست و شریان ریوی
4. دریچه سه لختی: بین دهلیز راست و بطن راست

وزن قلب

با توجه به تمامی تحقیقات انجام شده، قلب هر انسان وزنی حدود نیم درصد وزن کل بدن او را خواهد داشت. معمولا این وزن بین 200 تا 500 گرم متغیر می باشد و می توان گفت که 300 گرم وزن میانگینی برای قلب یک انسان است.

ایست قلبی

برای زنده ماندن و حیات، عملکرد قلب و سالم بودن آن بسیار ضروری است و در صورت متوقف شدن آن خون به مغز و دیگر اندام ها نرسیده و در عرض چند دقیقه مرگ رخ می دهد.
در صورتی که فردی به طور ناگهانی دچار ایست قلبی شود، نمی تواند حرف بزند و یا نفس بکشد. اگر چنین شرایطی در اطراف خود دیدید بدون از دست دادن ثانیه ای با 115 تماس بگیرید.
دستان خود را قفل کرده و روی قفسه سینه فرد با حال فشار به طرف بالا و پایین حرکت دهید. این کار که CPR نامیده می شود، تا حدود 2 و یا 3 برابر موجب افزایش شانس زنده ماندن فرد خواهد شد.