شنبه, 01 ارديبهشت 1397 ساعت 13:29

نارسایی کلیه

نوشته شده توسط
این مورد را ارزیابی کنید
(1 رای)
نارسایی کلیه نارسایی کلیه

در ادامه میخوانیم:نارسایی کلیه چیست و انواع و نشانه های آن کدام اند؟

کلیه ها اندامی هستند که در پشت شکم و نزدیک به کمر قرار دارند. این اندام ها دقیقا مماس با ستون فقرات هستند و وظیفه اصلی آن ها دفع کردن مواد زائد از بدن است. کلیه ها خون را تصفیه کرده و مواد زائد را از آن بیرون می آورند. بعد از خارج کردن این مواد، آن ها به مثانه فرستاده شده و در زمان ادرار کردن از بدن خارج میشوند. نارسایی کلیه زمانی اتفاق می افتد که کلیه توانایی خود را برای فیلتر کردن مواد زائد از خون به طور کامل از دست میدهد یا توانایی آن به حدی نیست که بتواند این وظیفه را به درستی انجام دهد. عوامل بسیاری بر روی سلامت کلیه و در نتیجه عملکرد آن ها تاثیر گذار است. این عوامل عبارتند از:

  • تماس با مواد سمی از طریق آلاینده های زیست محیطی
  • بیماری های حاد و مزمن
  • کم آبی شدید بدن
  • آسیب وارده به کلیه
  • زمانی که کلیه ها نتوانند به طور منظم کار کنند، بدن پر از مواد سمی خواهد شد. در این حالت با افزایش سموم بدن نارسایی کلیه کم کم اتفاق می افتد. اگر نارسایی کلیه درمان نشود حتی میتواند منجر به مرگ شود.

عوامل نارسایی کلیه

افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به نارسایی کلیه قرار دارند، معمولا یک یا چند نمونه از علل زیر را دارند:

  • کاهش جریان خون در کلیه ها
  • کاهش ناگهانی جریان خون به کلیه ها میتواند نارسایی کلیه را تحریک کند. برخی از بیماری ها و شرایطی که باعث از دست دادن جریان خون ورودی به کلیه ها میشوند عبارتند از:
  • حمله قلبی
  • بیماری قلبی
  • زخم شدن کبد یا تجزیه کبد
  • کم شدن آب بدن
  • سوختگی شدید
  • واکنش های آلرژیک
  • عفونت شدید، مانند سپسیس
  • داروهای فشار خون و ضد التهاب نیز میتوانند جریان خون به کلیه را محدود کنند.

مشکلات رفع ادرار

هنگامی که بدن نتواند مواد زائد را به درستی از ادرار خارج کند، مواد سمی زیادی در کلیه ها تجمع پیدا میکند. برخی از انواع سرطان ها میتوانند معابر عبور ادرار را مسدود کرده و موجب ایجاد چنین حالتی شوند. این سرطان ها عبارتند از:

  • سرطان پروستات (رایج ترین نوع سرطان در مردان)
  • سرطان روده بزرگ
  • سرطان دهانه رحم
  • سرطان مثانه
  • شرایط دیگری نیز وجود دارند که میتوانند در خروج ادرار دخالت کرده و احتمالا به نارسایی کلیه منجر شوند. این شرایط عبارتند از:
  • سنگ کلیه
  • بزرگ شدن پروستات
  • لخته شدن خون در دستگاه ادراری
  • آسیب به اعصابی که مثانه را کنترل میکنند
  • سایر علل

برخی از بیماری ها و شرایط ممکن است به نارسایی کلیه منجر شوند. این بیماری ها عبارتند از:

  • لخته شدن خون در داخل یا اطراف کلیه ها
  • عفونت
  • تجمع بیش از حد سموم ناشی از فلزات سنگین در کلیه
  • مصرف مواد مخدر و الکل
  • واسکولیت که به معنی التهاب رگ های خونی است.
  • لوپوس که یک بیماری خود ایمنی است و می تواند در بسیاری از ارگان های بدن باعث ایجاد التهاب شود.
  • گلومرولونفریت که به معنی التهاب عروق خونی کوچک در کلیه است.
  • سندرم همولیتیک اورمیک، که در آن گلبول های قرمز بر اثر ایجاد یک عفونت باکتریایی که معمولا در روده است، تجزیه میشوند.
  • سرطان سلول های پلاسما در مغز استخوان
  • اسکلرودرمی، که یک بیماری خود ایمنی است که بر روی پوست تاثیر میگذارد.
  • پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک، اختلالی است که باعث لخته شدن خون در عروق کوچک میشود.
  • داروهای شیمی درمانی، که داروها مربوط به درمان سرطان و برخی از بیماری های خود ایمنی هستند.
  • رنگ های استفاده شده در برخی از آزمایشات تصویربرداری
  • آنتی بیوتیک های خاص

انواع نارسایی کلیه

پنج نوع مختلف از نارسایی کلیه به شرح زیر وجود دارد:

نارسایی حاد کلیه پیش کلیوی

نرسیدن خون کافی به کلیه ها میتواند نارسایی حاد کلیه پیش کلیوی ایجاد کند. در این حالت کلیه ها نمیتوانند به اندازه کافی سموم را از خون فیلتر کنند. این نوع از نارسایی کلیه معمولا قابل درمان نیست و به علت کاهش جریان خون ایجاد میشود.

نارسایی کلیه حاد درونی

نارسایی کلیه ذاتی حاد نیز به این نوع نارسایی کلیه گفته میشود. این حالت میتواند با ضربه مستقیم به کلیه ها، مانند تاثیر فیزیکی و یا یک تصادف ایجاد شود. علل دیگر ایجاد این اختلال شامل ورود بیش از حد سم و ایسکمی است که از فقدان اکسیژن به کلیه ها ناشی میشود. ایسکمی ممکن است توسط موارد زیر ایجاد شود:

  • خونریزی شدید
  • شوکه شدن
  • انسداد رگ های خون کلیوی
  • گلومرولونفریت
  • نارسایی مزمن کلیه پیش کلیوی
  • هنگامی که خون کافی برای مدت زمان طولانی وارد کلیه نشود، کلیه شروع به کوچک شدن کرده و توانایی خود را برای انجام وظایفش از دست میدهد.

نارسایی کلیه مزمن درونی

این اتفاق زمانی می افتد که آسیب بلند مدت به کلیه به علت بیماری کلیوی درونی، وارد شده باشد. بیماری های کلیوی درونی معمولا توسط یک آسیب مستقیم به کلیه ها، مانند خونریزی شدید یا فقدان اکسیژن ایجاد میشود.

نارسایی مزمن کلیه

انسداد طولانی مدت دستگاه ادراری که مانع ادرار کردن میشود، باعث ایجاد فشار و نهایتا آسیب به کلیه ها میشود.

نشانه های نارسایی کلیه چیست؟

علائم مختلفی میتواند نشانه ای از نارسایی کلیه باشد. گاهی اوقات هم هیچ علامتی وجود ندارد. اما معمولا کسی که نارسایی کلیه دارد چند نشانه بیماری را مشاهده میکند. علائم شایع عبارتند از:

  • کاهش مقدار ادرار
  • تورم مچ و ساق پا، احتباس مایعات ناشی از کاهش توانایی کلیه های برای از بین بردن ضایعات بدن
  • تنگی نفس غیر قابل توضیح
  • خواب آلودگی بیش از حد و یا خستگی
  • تهوع مداوم
  • گیجی
  • درد یا فشار در قفسه سینه
  • تشنجکما

چگونگی تشخیص نارسایی کلیه

آزمایشات مختلفی میتواند برای تشخیص نارسایی کلیه استفاده شود. این آزمایشات عبارتند از:

آزمایش ادرار

یک نمونه ادرار میتواند برای تشخیص هر گونه اختلال، از جمله پروتئین غیر طبیعی و یا قند داخل ادرار استفاده شود. پزشک ممکن است آزمایش رسوب ادراری، که مقدار سلول های قرمز و سفید خون را اندازه گیری میکند، برای وجود باکتری زیاد در ادرار را توصیه کند.

اندازه گیری حجم ادرار

اندازه گیری خروجی ادرار یکی از ساده ترین تست ها برای کمک به تشخیص نارسایی کلیه است. به عنوان مثال، خروجی ادرار کم ممکن است که بیماری کلیوی را به دلیل انسداد پیشابراه، که میتواند توسط بیماری های متعدد یا جراحات ایجاد شود، نشان دهد.

نمونه خون

نمونه خون برای اندازه گیری موادی مانند نیتروژن اوره خون (BUN) و کراتینین (CR) است که توسط کلیه ها فیلتر شده است. افزایش سریع این مواد می تواند نارسایی حاد کلیه را نشان دهد.

تصویربرداری

تست هایی از قبیل سونوگرافی، MRI، و سی تی اسکن تصاویری از کلیه و دستگاه ادراری فراهم میکند. این تصاویر اجازه میدهند تا پزشک انسداد یا ناهنجاری در کلیه را تشخیص دهد.

نمونه برداری از بافت کلیه

نمونه های بافتی برای یافتن ذخایر غیر طبیعی، زخم و یا ارگانیسم های عفونی مورد استفاده قرار میگیرد. برای جمع آوری نمونه بافت، بیوپسی کلیه استفاده میشود. بیوپسی یک روش ساده است و نیاز به بیهوشی ندارد. با بی حسی موضعی، و سوزن بیوپسی که وارد پوست شده نمونه از بافت کلیه برداشته میشود.

درمان نارسایی کلیه

چند درمان مختلف برای نارسایی کلیه وجود دارد. اما نوع درمان مورد نیاز بستگی به علت نارسایی کلیه، متفاوت خواهد بود. پزشک با توجه به علت بیماری، بهترین گزینه درمان، که ممکن است شامل موارد زیر باشد را به شما توصیه میکند:

دیالیز

فیلتر و تصفیه خون با استفاده از دستگاه را دیالیز میگویند. این دستگاه دقیقا وظیفه کلیه را انجام میدهد. بسته به نوع دیالیز، شما ممکن است متصل به یک دستگاه بزرگ شده و یا با یک کیسه سوند قابل حمل دیالیز شوید. رژیم غذایی کم نمک و کم پتاسیم اغلب همراه با دیالیز تجویز میشود.

پیوند کلیه

گزینه درمانی دیگر پیوند کلیه است، اما معمولا یک زمان طولانی برای دریافت کلیه سازگار با بدن در انتظار بیمار است. با پیوند کلیه، دیگر دیالیز مورد نیاز نیست. اما معایب استفاده از پیوند این است که بیمار باید پس از عمل جراحی از داروهای سرکوب گر سیستم ایمنی بدن استفاده کند. این داروها دارای عوارض جانبی هستند، که برخی از آنها جدی است. گاهی نیز عمل پیوند پس میزند.

پیشگیری از ناراسایی کلیه

جهت پیشگیری از این بیماری باید موارد زیر را رعایت کنید.

  • بدون نسخه پزشک دارو مصرف نکنید.
  • مصرف دوز زیاد از دارو ها، حتی داروهای معمول مانند آسپیرین، میتواند سم زیادی در مدت زمان کم وارد کلیه کند.
  • قرار گرفتن در معرض مواد سمی و شیمیایی مانند شوینده های خانگی، تنباکو، آفت کش ها، و سایر محصولات سمی را محدود کنید.
  • بسیاری از بیماری های کلیوی و یا دستگاه ادراری در صورتی که کنترل نشوند، منجر به نارسایی کلیه میشوند. پس به محض ابتلا به این بیماری ها حتما به پزشک مراجعه کنید.
خواندن 3911 دفعه آخرین ویرایش در شنبه, 01 ارديبهشت 1397 ساعت 13:36

آخرین‌ها از کارشناس گروه تحریریه

محتوای بیشتر در این بخش: « سنگ کلیه

نظر دادن

Make sure you enter all the required information, indicated by an asterisk (*). HTML code is not allowed.