شنبه, 01 ارديبهشت 1397 ساعت 08:35

سرطان خون

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)
سرطان خون سرطان خون

در ادامه میخوانیم: سرطان خون، انواع آن، علت، روش های پیشگیری و درمان آن

انواع مختلف سرطان خون (Blood Cancers) بر تولید و عملکرد سلول های خونی تاثیر میگذارد. بیشتر این سرطان های خونی در مغز استخوان شروع به رشد میکنند. سلول های بنیادی درون مغز استخوان میتوانند به سه نوع سلول خونی شامل سلول های قرمز خون، سلول های سفید خون و یا پلاکت ها تبدیل شوند. در اکثر موارد سرطان خون فرآیند تولید سلول های خون توسط سرطان خون بهم ریخته و باعث میشود، مغز استخوان شروع به تولید کنترل نشده و غیرطبیعی بعضی از انواع سلول های خونی کند. این سلول های غیرطبیعی (سلول های سرطانی) باعث اختلال در عملکرد و توانایی خون شامل مبارزه با عفونت ها و یا خونریزی های شدید میگردد.

انواع سرطان خون

سرطان های خونی به سه دسته کلی تقسیم میشوند :


سرطان خون لنفومی (Lymphoma)

این نوع سرطان خون سیستم لنفاوی را که وظیفه آن دفع مایعات زیادی از بدن و همچنین تولید گلبول سفید خون است، تحت تاثیر قرار میدهد. لنفوسیت ها (Lymphocytes)، نوعی گلبول سفید هستند که وظیفه مبارزه با عفونت ها را برعهده دارند. افزایش تعداد سلول های لنفاوی باعث اختلال در سیستم ایمنی بدن میشود.


سرطان خون میلوما (Myeloma)

این نوع سرطان خون سلول های پلاسما را هدف قرار داده و مانع تولید آنتی بادی در بدن میشود و سیستم ایمنی بدن را در برابر عفونت ها ضعیف و حساس میکند.


سرطان خون لوکمی یا لوسمی (Leukemia)

این سرطان یکی از انواع سرطان های درون مغز استخوان بوده، واژه لوسمی به معنی خون سفید است و شامل تولید غیرطبیعی سلول های خونی سفید میشود. لوسمی یکی از چهار سرطان شایع در میان کودکان است. تعداد بالای سلول های سفید باعث اختلال توانایی این سلول ها در مبارزه با عفونت ها شده و همچنین باعث نقص توانایی مغز استخوان برای ساختن سلول های قرمز و پلاکت خون میشود.
این نوع سرطان میتواند به دو شکل حاد و یا مزمن خود را نشان دهد. سرطان لوسمی مزمن آرام تر از نوع حاد آن پیشرفت میکند و نوع حاد آن نیاز به درمان سریع تری دارد. همچنین لوسمی به دو دسته دیگر به نام های لوسمی لنفوسیتی (lymphocytic) و لوسمی میلوئیدی (myelogenous) نیز تقسیم میگردد. منظور از لوسمی لنفوسیتی رشد غیرطبیعی در سلول های مغز استخوان که به لنفوسیت تبدیل میشوند بوده و نوع میلوئیدی نوعی از سلول های مغز استخوان را که تبدیل به سلول های خونی از جمله سلول های قرمز، سفید و پلاکت میشود، تحت تاثیر قرار میدهد. چهار دسته بندی اصلی سرطان خون لوسمی شامل:

  • لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL)
  • لوسمی میلوئیدی حاد (AML)
  • لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL)
  • لوسمی میلوئیدی مزمن (CML)

سرطان خون لوسمی در هردو بزرگسالان و کودکان رخ میدهد، با اینحال نوع ۱ و ۲ آن بیشتر در بین کودکان معمول بوده و نوع ۱ و ۴ آن بیشتر در میان بزرگسالان شایع است.

علایم سرطان لوسمی

سرطان خون لوسمی معمولا در مراحل اولیه نشانه و علامتی ندارد، در مراحل پیشرفته تر این علایم میتواند شامل:

  • خونریزی و کبودی، بخصوص خونریزی شدید
  • عدم توانایی بدن در مبارزه با عفونت ها و بیماری های عفونتی متعدد و سخت
  • کم خونی ناشی از سرطان خون لوسمی
  • ورم کردن غدد لنفاوی
  • ورم و ناراحتی در شکم
  • کاهش وزن بدون هیچ دلیل خاص
  • درد در استخوان ها و مفاصل
  • تب، سرماخوردگی، تعریق شبانه و سایر علایم مشابه سرماخوردگی
  • خستگی و ضعف
  • لثه های ورم کرده و یا خونریزی لثه
  • بزرگ شدن طحال و کبد

عواملی که خطر ابتلا به سرطان لوسمی را افزایش میدهند

دلیل خاص و شناخته شده ای برای انواع سرطان خون لوسمی وجود ندارد، با اینحال بنظر میرسد عواملی خطر ابتلا به این سرطان را افزایش میدهند، این عوامل شامل:

  • قرار گرفتن در برابر سطوح بالای تشعشع
  • قرار گرفتن پی در پی در برابر بعضی از انواع مواد شیمیایی (همچون بنزین)
  • شیمی درمانی
  • سندرم دون (DOWN)
  • سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان
  • سیگار کشیدن

تشخیص و درمان سرطان خون لوسمی

ممکن است پزشکتان برای مشخص شدن اینکه سرطان دارید یا نه برای شما آزمایش کامل خون (CBC) تجویز نماید. این آزمایش میتواند مشخص نماید که تعداد سلول های خون را مشخص کرده و درصورت میزان زیاد سلول این موضوع را نشان دهد. تعداد زیاد سلول سفید، یا تعدا بسیار کم سلول قرمز یا پلاکت میتواند نشانه ابتلا به سرطان خون باشد.اگر نتیجه ابتلای شما به لوسمی مثبت بود پزشکتان از یک آزمایش برداشتن بافت استخوان برای مشخص کردن نوع سرطان استفاده میکند.
درمان سرطان خون لوسمی بسته به سن، سلامت عمومی و نوع لوسمی متفاوت میباشد. پزشکتان ممکن است برای درمان شما از ترکیبی از درمان های مختلف شامل شیمی درمانی، درمان بیولوژیکی، رادیوتراپی و یا پیوند سلول های بنیادی استفاده نماید. برای افراد مبتلا به لوسمی حاد اغلب بدلیل سرعت رشد سرطان از شیمی درمانی استفاده میشود. اکثر افراد مبتلا به سرطان خون لوسمی حاد به درمان سریعا واکنش نشان میدهد.

پیشگیری از سرطان لوسمی

از آنجا که دلیل اصلی سرطان خون مشخص نیست پس نمیتوان راه قطعی برای پیشگیری از ابتلا به این سرطان پیشنهاد نمود. با اینحال میشود از بعضی از انواع سرطان خون لوسمی با اجتناب از قرار گرفتن تشعشع، اجتناب از قرار گرفتن در برابر مواد شیمیایی و ترک سیگار و تنباکو پیشگیری نمود.

سرطان خون لنفومی (Lymphoma)

تقریبا نصف انواع سرطان خون سرطان خون لنفومی و یا سایر سرطان های وابسته به سیستم لنفاوی میباشند. این سیستم که مرکب از غدد لنفاوی در گردن، زیر بقل، ران، قفسه سینه و شکم است وظیفه دفع مایعات اضافی در بدن و تولید سلول های ایمنی بدن را بر عهده دارند. لنفوسیت ها (Lymphocytes)، نوعی گلبول سفید هستند که وظیفه مبارزه با عفونت ها را برعهده دارند. افزایش تعداد سلول های لنفاوی باعث اختلال در سیستم ایمنی بدن میشود.
این نوع سرطان لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین تقسیم میشود. حدود ۱۲ درصد افراد مبتلا به سرطان خون لنفومی مبتلا به نوع هوچکینی آن میباشند.

علایم سرطان لنفومی

نشانه ها و علایم سرطان خون لنفومی شامل:

  • ورم کردن غدد لنفاوی در گردن، زیر بقل و ران
  • تب
  • خستگی و ضعف
  • کاهش وزن غیرقابل توجیه
  • عرق کردن
  • مشکل در نفس کشیدن و یا درد قفسه سینه
  • خارش پوست و کهیر

عواملی که خطر ابتلا به سرطان لنفوم را افزایش میدهند

دلیل خاص و شناخته شده ای برای انواع سرطان خون لنفوم وجود ندارد، با اینحال بنظر میرسد عواملی خطر ابتلا به این سرطان را افزایش میدهند، این عوامل شامل:

  • افزایش سن
  • مرد بودن و سفید پوست بودن
  • ابتلا به بیماری های خود ایمنی
  • ابتلا به اچ ای وی/ ایدز
  • رژیم غذایی پر از گوشت و چربی
  • قرار گرفتن در برابر سموم خاص و آفت کش ها

تشخیص و درمان سرطان خون لنفوم

پزشک برای تشخیص ابتلای شما به این نوع سرطان نیاز به آزمایش برداشتن بافت غدد لنفاوی ( lymph node biopsy) دارد. آزمایش های بیشتر برای مشخص کردن مراحل بیماری شامل آزمایش خون، نمونه برداری از بافت استخوان و … انجام میشوند. همچنین برای مشخص کردن میزان پخش شدن این سرطان نیز آزمایش هایی انجام میشود. تصمیم گیری برای درمان این بیماری بعد از انجام این آزمایش ها و با نظر پزشک انجام میگیرد.
سرطان لنفوم هوچکین یکی از درمان پذیرترین انواع سرطان ها میباشد. درمان سرطان لنفوم میتواند شامل شیمی درمانی، شیمی درمانی به همراه رادیوتراپی، درمان بیولوژیکی و پیوند سلول های بنیادی انجام میشود.

سرطان خون میلوما (Myeloma)

میلوما سرطان سلول های پلاسمای خون میباشد. سلول های پلاسما، سلول های سفیدی هستند که آنتی بادی های ضد بیماری و عفونت ترشح میکنند. سلول های میلوما جلوی تولید آنتی بادی توسط سلول های سالم را میگیرند. بالا رفتن میزان آنتی بادی های غیرطبیعی در بدن میتواند باعث آسیب دیدن کلیه ها شود. همچنین افزایش سلول های میلوما باعث مشکل در تولید سلول های سفید و قرمز نیز میشود. بعلاوه سلول های میلوما باعث آسیب دیدن استخوان ها و ضعف آنها میشود.

علایم سرطان میلوما

علایم و نشانه های ابتلا به سرطان میلوما شامل:

  • هیپرکلسمی (کلسیم زیاد در خون)
  • کم خونی (کمبود سلول قرمز و یا کاهش عملکردشان)
  • نارسایی کلیه
  • آسیب پذیری در برابر عفونت
  • پوکی استخوان، درد استخوان، ورم و یا شکستگی استخوان
  • پروتئین زیاد در خون و یا ادرار
  • کاهش وزن

عواملی که خطر ابتلا به سرطان خون میلوما را افزایش میدهند

دلیل خاص و شناخته شده ای برای انواع سرطان خون لنفوم وجود ندارد، با اینحال بنظر میرسد عواملی خطر ابتلا به این سرطان را افزایش میدهند، این عوامل شامل:

  • آفریقایی_آمریکایی بودن
  • سن بالای ۵۰ سال
  • مرد بودن
  • چاقی
  • قرار گرفتن در برابر رادیو اکتیو
  • کار در صنایع مرتبط با پتروشیمی

درمان سرطان خون میلوما

اگر مبتلا به میلوما هستید، درمان های بسیاری برای شما وجود دارد که سرعت رشد سلول ها را کاهش داده و درد استخوان ها، خستگی و سایر علایم بیماری را کاهش میدهد. نوع درمان بسته به سلامت عمومی شما، نوع و مرحله بیماری متفاوت میباشد. روش های درمانی در دسترس برای درمان میلوما شامل:

  • شیمی درمانی
  • تنظیم کننده های سیستم ایمنی (Immunomodulators)
  • داروهای کم خونی
  • رادیوتراپی
  • پیوند سلول های بنیادی
خواندن 2611 دفعه
محتوای بیشتر در این بخش: سرطان روده »