سه شنبه, 22 آبان 1397 ساعت 12:52

دندان عقل: انواع دندان عقل، ضرورت، عوارض و علل کشیدن

دندان عقل چیست؟
سومین دندان آسیا (مولر)، دندان عقل نامیده می شود. علت نامگذاری این دندان...

به دندان عقل سن رویشی این دندان می باشد که از حدود ۱۷ سالگی میتواند اتفاق بیافتد. ۴ عدد دندان عقل در دو فک بالا و پایین وجود دارد که آخرین دندانها در قوس فکی میباشند.

انواع دندان عقل:

دندان عقل می تواند به شکل رشدکرده، نیمه نهفته و یا کامل نهفته باشد و حتی ممکن است اصلا وجود نداشته یا حتی بیش از یک دندان عقل نهفته در هر سمت وجود داشته باشد. رشد دندان عقل احتیاج به وجود فضای کافی در استخوان فک دارد و در صورتی که فضای به اندازه در فک انسان نباشد، دندان به شکل نهفته یا نیمه نهفته خود را نشان می دهد. گاهی به دلایلی از جمله دلایل ارثی، بیماری‌های دوران کودکی(کم خونی، راشیتیسم )، عدم هماهنگی رشد استخوان فک با اندازه دندان‌ها و … این دندان‌ها در داخل فک نهفته می‌مانند. همچنین ممکن است قسمتی از تاج آن‌ها به طور ناقص در دهان ظاهر می‌شود، که در این صورت به آن دندان عقل نیمه نهفته گفته می‌شود.عدم وجود دندان عقل یک یا چند نمونه از hypodontia است.

دندان عقل نهفته:

دندانهای عقل نهفته میتوانند در دراز مدت و بدون اطلاع خود بیمار مشکلات بسیاری برای بیماران ایجاد کنند که عقب انداختن کشیدن دندان میتواند عواقب غیر قابل برگشتی داشته باشد. دندان های نهفته دارای یک کیسه ی رویشی (فولیکول) اطراف خود می باشند که میتواند در گذر زمان به کیست ها یا تومور تغییر ماهیت دهند لذا به جراحی و خارج کردن دندانهای عقل قبل از سن ۲۵ تا ۳۰ سالگی توصیه اکید شده است و به تعویق انداختن جراحی این دندان ها مشکلات زیادی را بوجود می آورند. کیست های بوجود آمده امکان رشد و از بین بردن قسمت قابل توجهی از استخوان فک را دارند.

دندان عقل نیمه نهفته

اغلب مسائل به وجود آمده دربیماران مربوط به دندان های نیمه نهفته است. در این دندان ها به دلیل گیرغذایی بین دندان و لثه ی پوشاننده و آسیب به لثه از سمت دندان مقابل بیشترین احتمال به وجود امدن مشکلاتی از قببیل آبسه و سلولیت وجود دارد. این دندان باعث تحت فشار دادن سایر دندان ها شده و به مرور زمان دندان های مجاور را نیز خراب می‎کند. زمان رویش دندان عقل، درد شدیدی در ناحیه فک احساس می‎شود که همراه با سردرد و سرگیجه شدید است. دندانهای عقل موجب پر شدن فضای فک و کج و اریب شدن دندان های مجاور می‎شود. در مواردی نیز دندانهای عقل به استخوان فک فشار وارد می‎کند.

چگونه وجود یا عدم وجود نهفتگی در دندان را می توان بررسی کرد؟

دندان های عقل بالاترین شیوع نهفتگی را دارند و علت آن تغییر رژیم غذایی انسانها در طول سالیان میباشد. لزوم بررسی وجود یا عدم وجود و نهفتگی دندان های عقل امری ثابت شده است و به وسیله ی یک رادیو گرافی ( ترجیحا پانورامیک) قابل بررسی می باشد.

علت فشار در دندان عقل

ممکن است برایتان سوال شده باشد که اگر دندان ها رو به بالا رویش می کنند پس چطور ممکن است که یک دندان به دندان کناری خود آسیب برساند؟ در پاسخ باید گفت که درست است که دندان ها به صورت عمودی رشد خواهند کرد ولی این روند همیشه به این شکل نیست. در برخی حالت در دندان های معمولی رویش به صورت افقی رشد کنند. این روال برای دندان های معمولی در برخی از موارد و برای دندان های عقل در اکثر موارد پیش خواهد آمد. حتی در صورتی که دندان عقل به طور کامل در نیامده باشد و در زیر لثه باقی مانده باشد، این فشار به دندان های دیگر وارد خواهد شد. در صورت بی توجهی به مسئله رویش دندان عقل ممکن است ریشه دندان آسیاب دوم که از مهمترین دندان ها به شمار می رود، به مرور زمان تحلیل برود. این اتفاق برای همه افرادی که دندان عقلشان روند رشد صحیحی ندارند رخ می دهد. بنابراین توصیه ما به شما این است که حتی اگر تصمیم ندارید این دندان مزاحم را بکشید و در شرایطی نیستید که خونریزی درون دهان خود را تحمل کنید، بهتر است حداقل با عکس برداری مرتب از این دندان روند رشد و بهتر است بگوییم انحراف آن را زیر نظر داشته باشید.

پوسیدگی دندان عقل

دندان عقل پوسیده شده در صورت داشتن موقعیت مناسب در دهان قابلیت ترمیم یا پر کردن دارد. اما اگر موقعیت دندان عقل مناسب نباشد، بهتر است قبل از به عصب رسیدن اقدام به کشیدن آن کنید، زیرا در هر صورت نهایت نمیتوانید آن دندان را نگه دارید.

ضرورت کشیدن دندان عقل

یکی از رایج ترین سوالات نیاز یا عدم نیاز به کشیدن دندان عقل و یا جراحی دندان میباشد.
دندان عقل اگر درموقعیت صحیح رویش یابد، مانند سایر دندان ها مفید و مؤثر بوده و علیرغم تصور غلط عامیانه در این موارد نباید کشیده شوند ولی این حالت به صورت کمتری اتفاق میافتد و رویش دندان عقل اغلب با مشکلاتی همراه است. حتی در صورت رویش مناسب این دندان به علت موقعیت آن و عدم دسترسی مناسب جهت رعایت بهداشت بیشتر دچار پوسیدگی میشوند. اعتقادی وجود دارد که ممکن است فشار ناشی از این دندانها سبب بی‌نظمی در ردیف دندانها شود که از نظر علمی ثابت شده نمی‌باشد.

دلایل کشیدن دندان عقل

• پوسیدگی گسترده در کل دندان
• دندان های عفونی
• ارتودنسی کردن
• شکستگی دندان از ریشه
• دندان های نهفته در فک
• کاشتن پروتز های دندانی
• دندان‌های دارای ضایعات پاتولوژیک
• قبل از انجام رادیوتراپی (در مورد بیمارانی داراری تومور دهانی)

عوارض کشیدن دندان عقل در بزرگسالی و سالمندی

اما کسانی که در سنین بزرگسالی و حتی سالمندی می خواهند اقدام به کشیدن دندان عقل کنند باید بدانند که در این سن ممکن است با عوارض زیر روبرو شوند:

• ریشه های دندان عقل در سنین بالاتر قطعا قطورتر شده و همین باعث می شود تا کشیدن آن همراه با درد و رنج بیشتری باشد.
• بعد از کشیدن دوران التیام یافتن دندان ها طولانی تر خواهد شد.
• احتمالا چون دیر اقدام به کشیدن دندان نموده اید دندان های مجاور نیز دچار پوسیدگی شده اند.
• در این حالت امکان فک جوش شدن نیز وجود دارد.
• در افراد مسن تر حتی احتمال شکسته شدن استخوان در حین عمل جراحی نیز وجود دارد.

 

خواندن 1670 دفعه